fbpx
Linkedin YouTube

Z początkiem stycznia 2010 r. weszły w życie przepisy wprowadzające do polskiego systemu prawnego nowy rodzaj postępowania – Elektroniczne Postępowanie Upominawcze (EPU). Celem jego wprowadzenia było przede wszystkim odciążenie sądów w prowadzeniu spraw dotyczących niewielkich roszczeń finansowych. Sądem właściwym do rozpoznawania wszystkich spraw w EPU w pierwszej instancji jest Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny. EPU w wielu przypadkach z pewnością spełnia swoją rolę, warto jednak rozważyć postępowanie przed normalnym sądem.

Główną zaletę EPU stanowią uproszczone procedury,  dzięki którym całe postępowanie może zostać przeprowadzone drogą elektroniczną. Powód, po otrzymaniu certyfikatu uwierzytelniającego i zalogowaniu się, za pośrednictwem specjalnego formularza, może samodzielnie złożyć pozew, bez konieczności przesyłania dodatkowych dokumentów – wystarczy powołać ich treść. Po wydaniu nakazu zapłaty można pobrać go ze specjalnego serwisu internetowego, w którym znajdują się wszystkie akta sprawy. Złożenie pozwu nie wymaga więc pomocy profesjonalnego pełnomocnika, dodatkowo kwota opłaty sądowej jest niższa niż w przypadku tradycyjnego postępowania. Utrudnieniem dla części wierzycieli może być konieczność składania podpisu elektronicznego.

Rola pełnomocnika

Przedsiębiorcy, którzy chcą dochodzić swoich roszczeń na drodze sądowej często obawiają się wysokich kosztów obsługi prawnej, wynikających ze współpracy z pełnomocnikiem/ kancelarią prawną, zaś EPU wydaje się w takim przypadku najlepszym rozwiązaniem. Oszczędność bywa czasem jedynie pozorna, szczególnie jeżeli chodzi o czas. E-sąd, który w założeniu miał charakteryzować się szybkością działania, nie spełnił do końca pokładanych w nim nadziei. Spraw składanych w trybie elektronicznym jest coraz więcej, co znacznie przedłuża czas oczekiwania na wydanie orzeczenia. Należy również pamiętać, iż kierując pozew do postępowania w EPU nie mamy możliwości śledzenia, co dzieje się w sprawie. W zwykłym trybie możemy chociażby telefonicznie uzyskać informację o stanie postępowania lub w zasadnych przypadkach opóźnienia złożyć wniosek o jego przyspieszenie. W trybie elektronicznym powodowi pozostaje jedynie długie oczekiwanie na rozstrzygnięcie.

Sprawa nie zawsze kończy się na wydaniu nakazu zapłaty. Pozwany może bowiem złożyć sprzeciw, co skutkuje skierowaniem sprawy do rozpatrzenia w sądzie według właściwości ogólnej. Czas prowadzenia postępowania może się zatem znacznie wydłużyć, jeżeli sprawa trafi do sądu o dużym obłożeniu. Pełnomocnik już na etapie składania pozwu może wybrać sąd, do którego zostanie on skierowany – istnieje tutaj możliwość wyboru w zakresie właściwości przemiennej. Istotne jest również doświadczenie pełnomocnika. Pozwoli ono wybrać sąd, który sprawnie przeprowadzi postępowanie w danej sprawie.

Koszty

Składając pozew w postępowaniu elektronicznym uiszczamy niższą opłatę. Zgodnie z ustawą o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w EPU pobiera się 1/4 wpisu. Koszty są więc identyczne jak w postępowaniu nakazowym lub w przypadku braku sprzeciwu w postępowaniu tradycyjnym, kiedy to Sąd zwraca powodowi 3/4 opłaty z urzędu. W sytuacji skutecznego wniesienia sprzeciwu i skierowania sprawy do innego trybu postępowania sąd wzywa do uzupełnienia wpisu do pełnej wysokości. Należy też pamiętać, iż w EPU wyłączono możliwość uzyskania zwolnienia od kosztów sądowych.

Ograniczone możliwości EPU

Po wydaniu nakazu i braku sprzeciwu strony pozwanej orzeczeniu elektronicznemu nadawana jest klauzula wykonalności, a sprawa może szybko trafić do postępowania egzekucyjnego, poprzez e-portal wybranego komornika. Elektroniczne Postępowanie Upominawcze, w odróżnieniu od zwykłego postępowania sądowego nie daje jednak możliwości uzyskania zabezpieczenia roszczenia. Tymczasem posiadając dokumenty potwierdzające istnienie długu, w tym szczególności uznanie zadłużenia lub podpisane faktury, wierzyciel może w tradycyjnym postępowaniu wystąpić o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym, którego koszty są równe kosztom postępowania elektronicznego lecz pozwala ono na dokonanie zabezpieczenia roszczenia, co w wielu sytuacjach zapobiega ukryciu majątku przez dłużnika.

Z postępowania elektronicznego korzystają głównie firmy windykacyjne i operatorzy telekomunikacyjni. Jest też niestety popularne wśród podmiotów zajmujących się skupowaniem wierzytelności, w tym przedawnionych. Kilka nagłośnionych przypadków nadużyć związanych z posługiwaniem się nieprawidłowym tytułem wykonawczym wydanym przez e-sąd sprawiło, iż złożenie sprzeciwu przez dłużnika jest w takim postępowaniu bardziej prawdopodobne niż w tradycyjnym. Dokument elektroniczny wydany przez e-sąd, choć ma skutki zwykłego orzeczenia jest częściej kwestionowany, co może być spowodowane funkcjonującym u większości Polaków przekonaniem, iż dokument z sądu powinien być podpisany i opatrzony pieczęcią.

Kiedy warto skorzystać z e-sądu?

Z Elektronicznego Postępowania Upominawczego warto korzystać przede wszystkim w bezspornych sprawach, w których niskie koszty prowadzenia sprawy stanowią priorytet. Są to w większości sprawy nie rokujące na odzyskanie należności, a nakaz zapłaty po przeprowadzeniu szybkiej egzekucji ma posłużyć zaliczeniu nieściągalnej wierzytelności w koszty uzyskania przychodu. Natomiast w sprawach skomplikowanych lub spornych tradycyjne postępowanie sądowe będzie zdecydowanie skuteczniejsze. Postępowanie przed normalnym sądem prowadzone przez pełnomocnika zapewnia możliwość uzyskania aktualnych informacji dotyczących sprawy i zmniejsza ryzyko niepotrzebnego wydłużenia czasu postępowania.

O autorze

Joanna Siata

Radca prawny. Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego, aplikację radcowską odbyła w Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Krakowie. Jest stałym współpracownikiem EULEO od 2006 roku. W Kancelarii zajmuje się obsługą cywilnoprawną i gospodarczą przedsiębiorstw oraz osób fizycznych, w szczególności zagadnieniami procesowymi.
Dodaj komentarz
©2021 EULEO G. Grzesiak Sp.k.
Zarządzanie zgodami (pliki cookie)