Międzynarodowe postępowanie upadłościowe

Prowadzenie działalności międzynarodowej daje duże możliwości rozwoju oraz nawiązania nowych kontaktów biznesowych. Taka współpraca wymaga jednak znajomości zagranicznych przepisów prawnych. Jak wygląda postępowanie upadłościowe w sytuacji, gdy majątek upadłego znajduje się w różnych państwach? Szczegóły w dzisiejszym artykule.

Z międzynarodowym postępowaniem upadłościowym mamy do czynienia w sytuacji, gdy  majątek upadłego znajduje się w różnych krajach – jest to tzw. upadłość transgraniczna. Na terenie Unii Europejskiej jest ona ogólnie uregulowana przez Rozporządzenie Rady (WE) nr 1346/2000 z dnia 29 maja 2000 roku w sprawie postępowania upadłościowego. Celem tych ustaleń jest m.in. stworzenie obszaru wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości oraz prawidłowe funkcjonowanie rynku wewnętrznego. Aby móc to osiągnąć, konieczne jest uniknięcie sytuacji, w której majątek lub postępowanie sądowe byłyby przenoszone do innego państwa członkowskiego dla uzyskania korzystniejszej sytuacji prawnej (zjawisko „forum shopping”). Należy jednak pamiętać, że szczegółowe procedury określa państwo, w którym toczy się postępowanie oraz że rozporządzenie nie obowiązuje na terenie Danii.

Zastosowanie

Rozporządzenie ma zastosowanie w przypadku „zbiorowych postępowań przewidujących niewypłacalność dłużnika, które obejmują całkowite lub częściowe zajęcie majątku dłużnika oraz powołanie zarządcy”. Dotyczy ono wszystkich postępowań upadłościowych, bez względu na to, czy dłużnik jest osobą fizyczną, prawną, przedsiębiorcą czy osobą niewykonującą działalności gospodarczej. „Zarządca” oznacza każdą osobę lub organ, którego zadaniem jest zarządzanie masą, jej likwidacja lub nadzorowanie działalności gospodarczej dłużnika.

Rozporządzenia nie stosuje się w przypadku postępowań upadłościowych dotyczących:

• zakładów ubezpieczeń,
• instytucji kredytowych,
• przedsiębiorstw inwestycyjnych przechowujących środki pieniężne oraz papiery wartościowe osób trzecich,
• przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania.

Postępowanie upadłościowe odbywa się w państwie, w którym znajduje się główny ośrodek działalności dłużnika, czyli miejsce, w którym dłużnik zazwyczaj zarządza swoją działalnością. Jeżeli dłużnik ma oddział swojej firmy w innym państwie członkowskim niż jego główny ośrodek, istnieje możliwość, aby w tym drugim państwie wszcząć postępowanie. W takim przypadku jego skutki będą ograniczone do majątku znajdującego się w tym ostatnim państwie.

Warto pamiętać, że w zależności od kraju, w którym toczy się międzynarodowe postępowanie upadłościowe, stosuje się inne regulacje, które określają jego przebieg i skutki. Dla przykładu, w Polsce głównym aktem prawnym regulującym ten typ sprawy jest Ustawa z dnia 28 lutego 2013 r. Prawo Upadłościowe i Naprawcze. Dlatego przed rozpoczęciem sprawy należy dokładnie zapoznać się z przepisami obowiązującymi w poszczególnych krajach, w których znajduje się majątek dłużnika. To pozwoli na wybór państwa członkowskiego, którego przepisy będą najbardziej korzystne dla  wierzyciela. Najbezpieczniej jest powierzyć sprawę doświadczonym profesjonalistom, wówczas możemy mieć pewność, że zostanie ona odpowiednio przeprowadzona.